کود هیومیک اسید

کود هیومیک اسید سبب تحریک رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ ها (موجودات زنده) خاک می‌شود. لذا با افزایش تعداد و رشد و فعالیت میکروارگانیسم‌ های مفید، تجزیه موادآلی افزایش یافته و عناصر مغذی مورد نیاز گیاه در خاک آزاد شده و گیاه می‌تواند از این عناصر استفاده کند. هیومیک اسید، به طور طبیعی، بخشی از چرخه طبیعت و جانداران موجود در خاک است و در چرخه آبی اقیانوس ها و رودخانه ها نیز یافت می شود. اسیدهای هیومیک جزء اصلی قابل استخراج مواد هیومیک خاک هستند و ممکن است برای قرن ها در خاک دست نخورده باقی بماند. هیومیک اسید، زیر شاخه مواد هیومیک محسوب می شود؛ سایر ترکیبات آلی این گروه عبارتند از: هیومین و فولویک اسید. 

کود اسید هیومیک چیست؟ 

مواد هیومیک ترکیبات آلی طبیعی پیچیده‌ای هستند که در خاک از بقایای گیاهی، با فرآیند هوم‌سازی تشکیل می‌شوند. مواد هوموسی مجموعه پیچیده ای از مواد بی شکل قهوه ای تا تیره رنگ هستند که در طی تجزیه بقایای گیاهی و حیوانی توسط میکروارگانیسم ها، در شرایط هوازی و بی هوازی، در خاک، کمپوست، باتلاق ذغال سنگ نارس و حوضه های آبی منشأ می گیرند. بین ماده آلی خاک و هوموس تفاوت وجود دارد در واقع هوموس یک اصطلاح کلی است که گروهی از مواد هومیک مجزا اما متمایز را توصیف می کند در حالیکه ماده آلی خاک موادی هستند که با سرعت های مختلف در زمین تجزیه می شوند.

• اسید فولویک: یک ماده هیومیکی قهوه ای مایل به زرد تا رنگ زرد که در هر شرایط pH در آب محلول است و وزن مولکولی کمی نسبت به هیومیک اسید دارد.
• هومین: یک ماده هیومیک سیاه رنگ که در هیچ pH ای از آب محلول نیست، وزن مولکولی بالایی دارد و هرگز در محصولات اسید هیومیک مایع استخراج شده از پایه، یافت نمی شود. هومین ها سیاه رنگ هستند.

اسیدهای هیومیک به عنوان واسطه ای برای انتقال مواد مغذی از خاک به گیاه بسیار مهم هستند زیرا می توانند مواد مغذی را نگه دارند و از شسته شدن آنها جلوگیری کنند. اسیدهای هیومیک به ریشه گیاه متصل می شوند. وقتی به ریشه می رسند، آب و مواد مغذی مورد نیاز گیاه را به همراه می آورند. از آنجایی که اسیدهای هیومیک در همه جا وجود دارند و می توانند به نسبت های مختلف توسط حلال های زیادی استخراج شوند، می‌توان آن‌ها را از منابع متنوع با روش های گوناگون استخراج کرد. کود هیومیک اسید در واقع با فرآوری اسید هیومیک از لجن، بقایای گیاهی و مواد آلی دیگر تولید می‌شود. افزودن سطح مناسب این کود آلی می تواند بازدهی رشد را به طرز چشمگیری افزایش دهد. هیومیک اسید در قالب یک کود شیمیایی پرمصرف با توجه به خواصی که دارد بر روی خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر می‌ گذارد.

 جذب عناصر مغذی توسط اسید هیومیک به چه صورت است؟

اسیدهای هیومیک به طور طبیعی اکسید می شوند که به آن‌ها یک بار منفی خالص می دهد. بنابراین، یون‌های مثبت، که به کاتیون‌ها نیز معروف هستند، به سمت این مولکول‌های بزرگ جذب شده و به آن ها متصل می‌شوند. این ظرفیت تبادل کاتیونی یک ویژگی منحصر به فرد و بسیار مفید اسیدهای هیومیک است و بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز گیاهان مانند منیزیم، کلسیم، آهن و سایر مواد معدنی کمیاب که دارای بار مثبت هستند، در حضور اسیدهای هیومیک، از خاک جدا و در دسترس ریشه قرار می‌گیرند. بنابراین مهم ترین ویژگی اسیدهای هیومیک توانایی آن‌ها در اتصال به یون ها، اکسیدها و هیدروکسیدهای نامحلول فلزات و آزادسازی آهسته و پیوسته آن‌ها در گیاه است.

تاثیر کود هیومیک اسید بر روی ساختار فیزیکی خاک

اسیدهای هیومیک سبب بهبود ساختار خاک از طریق جلوگیری از هدر رفت زیاد آب و مواد مغذی و افزایش هوادهی خاک می‌ شود:

• با افزایش قابلیت چسبندگی کلوئیدها از ترک خوردگی خاک، ایجاد روان آب های سطحی و فرسایش خاک جلوگیری می‌ کند.
• به سست شدن و خرد شدن خاک و در نتیجه افزایش هوادهی خاک کمک می‌ کند.
• ظرفیت نگهداری آب در خاک را افزایش می‌ دهد و در نتیجه سبب افزایش مقاومت خاک در برابر خشکسالی می‌ شود.
• رنگ خاک را تیره می‌ کند و در نتیجه به جذب انرژی خورشید کمک می‌ کند.

تاثیر کود هیومیک اسید بر روی خواص شیمیایی خاک

اسیدهای هیومیک از نظر شیمیایی خواص خاک را تغییر می دهد:

•  با تنظیم مقدار pH خاک ،خاک های اسیدی و قلیایی را خنثی می‌ کند .
• بهبود و بهینه سازی جذب مواد مغذی و آب توسط گیاهان می‌ شود.
• خاصیت بافری خاک را افزایش می‌ دهد.
• به عنوان کلات کننده طبیعی برای یون های فلزی در شرایط قلیایی عمل می کند و باعث جذب یون‌های فلزی توسط ریشه می شود.
• سرشار از مواد آلی و معدنی ضروری برای رشد گیاه است.
• کودهای معدنی محلول در آب را در نواحی ریشه حفظ کرده و آبشویی آنها را کاهش می‌ دهد.

اسید هیومیک ظرفیت تبادل کاتیونی بسیار بالایی که دارند این خاصیت باعث جذب عناصر مغذی مورد نیاز گیاه (N، P، K + Fe، Zn و غیره) به شکل قابل دسترس می‌شود، همچنین مواد سمی خاک را از دسترس گیاه خارج می‌کند، جذب نیتروژن (ازت) در گیاه نیزافزایش می‌دهد و واکنش فسفر با (Ca، Fe، Mg و Al) را کاهش می‌ دهد تا فسفر به فرم قابل استفاده برای گیاه جذب شود: کاهش واکنش فسفر با این عناصر می‌ تواند سبب جذب بیشتر کودهای معدنی گردد همچنین دی اکسید کربن از کربنات کلسیم آزاد و امکان استفاده آن را در فتوسنتز فراهم می‌ کند و کمک به رفع کلروز ناشی از کمبود آهن می‌ شود.

تاثیر کود هیومیک اسید بر روی فعالیت بیولوژیکی خاک

کود اسید هیومیک سبب تحریک رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها (موجودات زنده) خاک می‌ شود. لذا با افزایش تعداد و رشد و فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید، تجزیه مواد آلی افزایش یافته و عناصر مغذی مورد نیاز گیاه در خاک آزاد شده و گیاه می‌ تواند از این عناصر استفاده کند.

کود هیومیک اسید چه تاثیری بر رشد گیاهان دارد؟

• افزایش نفوذ پذیری دیواره سلولی
• افزایش جذب مواد مغذی موجود
• تحریک رشد عمودی ریشه برای جذب بهتر مواد مغذی
• افزایش تنفس و تشکیل ریشه
• افزایش تولیدات گیاهی
• تحریک رشد گیاه از طریق تسریع تقسیم سلولی، افزایش سرعت توسعه در سیستم های ریشه و افزایش عملکرد
• کاهش ابتلای گیاه به آفات و بیماری‌ها
• کاهش سطح استرس گیاه
• کاهش نیاز گیاه به کودهای دیگر
• افزایش کیفیت محصولات و ارزش غذایی
• تقویت سنتز کلروفیل، قندها و اسیدهای آمینه در گیاهان 
• کمک به فتوسنتز 

بهترین زمان مصرف کود هیومیک اسید

انواع گیاهان و محصولات باغی و زراعی به سطوح مختلفی از کود هیومیک اسید نیاز دارند. اینکه برای هر گونه محصول باید چه مقدار کود و به چه روشی استفاده کرد، به نوع کشت و شرایط رشد گیاه بستگی دارد لذا لازم است پیش از عملیات کوددهی، شرایط خاک و میزان مواد مغذی در دسترس گیاه به طور کامل مورد ارزیابی قرار گیرد و قبل از خرید کود اسید هیومیک، بهتر است با یک کارشناس با تجربه در این زمینه مشورت کنید. به طور متداول، این کود به شکل گرانولی، پودری و مایع به فروش می رسد. از آنجا که ترکیب اسید هیومیک به تنهایی نمی تواند مواد مغذی را در اختیار گیاه قرار دهد، آن را به صورت کود مغذی به بازار ارائه می نمایند. 

میزان مصرف کود اسید هیومیک  توصیه شده چقدر است؟

میزان مصرف هیومیک اسید برای محصولات زراعی دو گرم در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب بوده است  که عبارت است از ۵ تا ۶ کیلوگرم در هکتار، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع برای این محصولات با نسبت ۵۰ میلی‌ لیتر در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب است. برای باغات میزان مصرف هیومیک اسید در این مورد بسته به سن درختان بین ۶ تا ۸ کیلوگرم در هکتار است، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع با نسبت ۵۰ میلی‌لیتر در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر آب، یعنی ۳۰ تا ۳۵ لیتر در هکتار است. در گلخانه‌ها به ازای هر هکتار بسته به تراکم کشت 3 تا ۵ کیلوگرم در هکتار است، همچنین میزان مصرف هیومیک اسید مایع بین 20 تا 30 لیتر بر هکتار مقدار توصیه شده است. برای گیاهان آپارتمانی 2 گرم در یک لیتر آب استفاده ‌شود. به طور کلی برای هر درخت نیز،  توصیه می‌شود ۱۰ تا ۱۵ گرم یا ۵۰ تا ۷۰ سی‌سی (میلی لیتر) اسید هیومیک توصیه می‌ شود.

چه تفاوتی بین هیومیک اسید و فولویک اسید وجود دارد؟

اسید هیومیک و فولویک اسید دو نوع اصلی از مواد هیومیکی هستند که در کودهای کشاورزی استفاده می‌شوند. این دو ماده دارای تفاوت‌هایی در ترکیب شیمیایی و اثرات بر گیاهان و خاک هستند:

1) ساختار و ترکیب شیمیایی:

• هیومیک اسید: مولکول‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر با وزن مولکولی بالاتر دارند. آنها سنگین‌تر از فولویک اسید هستند و در محلول‌های اسیدی و قلیایی کم‌تر محلول‌اند.
• فولویک اسید: مولکول‌های کوچکتر با وزن مولکولی کمتر دارند. این اسیدها در آب، بسیار محلول‌تر از هیومیک اسیدها هستند.

2) حلالیت:

• هیومیک اسید: در آب کمتر محلول است و بیشتر در محلول‌های قلیایی محلول می‌شود.
• فولویک اسید: در آب و محلول‌های اسیدی و قلیایی به خوبی حل می‌شود و به راحتی جذب گیاهان می‌گردد.

3) اثرات هیومیک اسید بر گیاهان:

• بهبود ساختار خاک: با افزایش تراکم مواد آلی و کلوئیدها در خاک، باعث بهبود ساختار خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب می‌شود.
• افزایش دسترسی به مواد مغذی: هیومیک اسید باعث افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) خاک می‌شود، که به معنی افزایش توانایی خاک در نگهداری و تبادل مواد مغذی با گیاهان است.
• تقویت رشد ریشه: با تحریک رشد ریشه‌ها، گیاهان به طور عمیق‌تر و گسترده‌تر در خاک نفوذ می‌کنند.

 اثرات فولویک اسید بر گیاهان:

• افزایش جذب مواد مغذی: فولویک اسید به عنوان حامل مواد مغذی عمل می‌کند و باعث افزایش جذب مواد مغذی از طریق ریشه‌ها و برگ‌ها می‌شود.
• تقویت رشد و مقاومت: با افزایش جذب مواد مغذی و تحریک فعالیت‌های متابولیکی، فولویک اسید باعث افزایش رشد و مقاومت گیاهان در برابر استرس‌های محیطی می‌شود.
• تسهیل انتقال مواد مغذی: فولویک اسید به دلیل کوچک بودن مولکول‌هایش، به راحتی در سلول‌های گیاهی نفوذ کرده و مواد مغذی را به نقاط مختلف گیاه منتقل می‌کند.

4) اثرات هیومیک اسید بر خاک:

• بهبود ساختار خاک: با تشکیل کلوئیدها و افزایش تراکم مواد آلی، ساختار خاک بهبود می‌یابد و خاک توانایی نگهداری آب و مواد مغذی را افزایش می‌دهد.
• افزایش ظرفیت نگهداری آب: هیومیک اسید به خاک کمک می‌کند تا آب را بهتر نگهداری کند و باعث کاهش نیاز به آبیاری مکرر می‌شود.
• تحریک فعالیت میکروبی: هیومیک اسید باعث افزایش فعالیت میکروبی در خاک می‌شود که به تجزیه مواد آلی و افزایش دسترسی گیاهان به مواد مغذی کمک می‌کند.

 اثرات فولویک اسید بر خاک:

• تسریع تجزیه مواد آلی: فولویک اسید با تحریک فعالیت میکروبی، باعث تسریع در تجزیه مواد آلی و آزاد شدن مواد مغذی می‌شود.
• افزایش دسترسی به مواد مغذی: فولویک اسید به افزایش دسترسی گیاهان به عناصر ریزمغذی کمک می‌کند و باعث افزایش جذب آنها از خاک می‌شود.
• تثبیت عناصر سنگین: فولویک اسید می‌تواند عناصر سنگین را در خاک تثبیت کرده و از جذب آنها توسط گیاهان جلوگیری کند، که به سلامت گیاهان و محیط زیست کمک می‌کند.

5) نحوه استفاده:

• هیومیک اسید: معمولاً به صورت پودر یا مایع در خاک استفاده می‌شود تا ساختار خاک بهبود و ظرفیت نگهداری آب افزایش یابد.
• فولویک اسید: علاوه بر استفاده در خاک، به طور گسترده در محلول‌های تغذیه‌ای و محلول‌پاشی برگ‌ها استفاده می‌شود، زیرا به راحتی توسط گیاهان جذب می‌گردد.

6) رنگ و ظاهر:

• هیومیک اسید: تیره‌رنگ‌تر (قهوه‌ای تیره تا سیاه) هستند.
• فولویک اسید: زرد تا قهوه‌ای روشن هستند.

به طور کلی، کود اسید هیومیک و فولویک اسید هر دو مزایای خاص خود را دارند و در کشاورزی به منظور بهبود رشد گیاهان و افزایش حاصلخیزی خاک استفاده می‌شوند. انتخاب یکی از این دو بستگی به نیازهای خاص خاک و گیاهان شما دارد.

چگونه می‌توان کود هیومیک اسید را به خاک یا محلول آبیاری اضافه کرد؟

هیومیک اسید را می‌توان به خاک یا به محلول آبیاری اضافه کرد تا بهبود خاک و رشد گیاهان را تسریع بخشد. اینجا چند روش برای اضافه کردن هیومیک اسید توضیح داده شده است:

1) پودر هیومیک اسید:

• پودر هیومیک اسید را به طور مستقیم به خاک اضافه کنید.
• قبل از کاشت گیاهان، مقدار مناسب از پودر هیومیک اسید را به خاک بریزید و با خاک مخلوط کنید.
• سپس زیرساخت را تهیه نمایید و به طور عادی گیاه را کاشته و آبیاری کنید.

2) مایع هیومیک اسید:

• مایع هیومیک اسید را با آب مخلوط کنید.
• برای هر 1000 متر مکعب خاک، حدود 5 تا 10 لیتر مایع هیومیک اسید به کار ببرید.
• این مخلوط را به طور مستقیم به خاک بریزید یا با آبیاری بر روی خاک پخش کنید.

3) استفاده از کودهای حاوی هیومیک اسید:

• برخی از کودهای آلی حاوی هیومیک اسید همراه با سایر مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم عرضه می‌شوند.
• این کودها را مطابق دستورالعمل روی بسته بر روی خاک پخش کنید و سپس آبیاری نمایید.

اضافه کردن هیومیک اسید به محلول آبیاری:

1) مایع هیومیک اسید:

• مایع هیومیک اسید را با آب به نسبت مشخصی (معمولاً 1:1000 تا 1:2000) تهیه کنید.
• این محلول را به عنوان جزء اصلی آبیاری استفاده کنید. می‌توانید از آن برای آبیاری مستقیم ریشه گیاهان استفاده کرده یا از طریق آبیاری برگ‌ها به گیاهان تزریق نمایید.

2) استفاده در محلول‌پاشی:

• محلول هیومیک اسید را به عنوان یک جزء از محلول‌پاشی استفاده کنید.
• این مخلوط را به طور مستقیم بر روی برگ‌ها و ساقه‌های گیاهان پاشید.

با رعایت این نکات، می‌توانید به طور موثر کود اسید هیومیک را به خاک یا به محلول آبیاری اضافه کنید و از فواید آن برای رشد سالم گیاهانتان بهره‌مند شوید.

آیا هیومیک اسید می ‌تواند جذب سایر مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر را تحت تأثیر قرار دهد؟

کود هیومیک اسید به‌عنوان یکی از اجزای اصلی مواد آلی خاک، نقش کلیدی در بهبود ساختار خاک و کارایی جذب مواد مغذی توسط گیاهان دارد. تأثیر هیومیک اسید بر جذب مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر به چندین مکانیزم مرتبط است.

تأثیر کود هیومیک اسید بر جذب نیتروژن

کود هیومیک اسید با بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، از جمله افزایش ظرفیت نگهداری آب و بهبود ساختار خاک، شرایط مناسبی را برای جذب نیتروژن فراهم می‌کند. این ترکیبات همچنین با بهبود فعالیت‌های میکروبی خاک، تجزیه مواد آلی و تبدیل نیتروژن آلی به فرم‌های معدنی قابل جذب مانند نیترات و آمونیوم را تسریع می‌نمایند. همچنین، هیومیک اسید می‌تواند با تشکیل کمپلکس‌های قابل حل با کاتیون‌ها، از تثبیت نیتروژن توسط ذرات خاک جلوگیری کرده و در نتیجه دسترسی گیاهان به این عنصر را افزایش دهد.

تأثیر کود هیومیک اسید بر جذب فسفر

جذب فسفر به دلیل تشکیل پیوندهای قوی با کاتیون‌های فلزی مانند آهن و آلومینیوم در خاک‌های اسیدی و با کلسیم در خاک‌های قلیایی محدود می‌شود. هیومیک اسید با تشکیل کمپلکس‌های محلول با این کاتیون‌ها، می‌تواند از تثبیت فسفر جلوگیری کرده و دسترسی آن را به گیاهان افزایش دهد. همچنین، هیومیک اسید می‌تواند با افزایش فعالیت میکروارگانیسم‌های حل‌کننده فسفر، به تبدیل فسفر نامحلول به فرم‌های قابل جذب کمک کند. این میکروارگانیسم‌ها به‌ویژه در ریزوسفر گیاهان فعال هستند و با تولید اسیدهای آلی و آنزیم‌های فسفاتاز، فسفر آلی و معدنی را به فرم‌های محلول تبدیل می‌کنند.

در نتیجه، کود هیومیک اسید می‌تواند از طریق بهبود ساختار خاک، افزایش فعالیت میکروبی و جلوگیری از تثبیت نیتروژن و فسفر، جذب این عناصر را توسط گیاهان بهبود بخشد و کارایی استفاده از کودهای نیتروژن‌دار و فسفاته را افزایش دهد .

استفاده از کود هیومیک اسید چه تأثیری بر PH خاک دارد؟

استفاده از هیومیک اسید می‌تواند تأثیرات مختلفی بر pH خاک داشته باشد، که به‌طور عمده به نوع خاک، شرایط محیطی و میزان هیومیک اسید استفاده شده بستگی دارد. در اینجا به برخی از تأثیرات کلیدی هیومیک اسید بر pH خاک پرداخته می‌شود:

1) تعدیل pH خاک:

هیومیک اسیدها به دلیل داشتن گروه‌های عملکردی مختلف مانند کربوکسیل و فنولیک، توانایی بالایی در تبادل یون‌ها دارند. این خاصیت باعث می‌شود که هیومیک اسیدها بتوانند در خاک‌های قلیایی، با انتشار یون‌های هیدروژن(H+)    pH خاک را کاهش دهند و در خاک‌های اسیدی با تشکیل کمپلکس‌های پایدار با یون‌های فلزی، از اسیدیته بیشتر خاک جلوگیری کنند. به عبارت دیگر، هیومیک اسید به‌عنوان یک ماده بافر عمل کرده و pH خاک را به سمت محدوده خنثی‌تر هدایت می‌کند.

2) افزایش ظرفیت بافری خاک:

هیومیک اسیدها به افزایش ظرفیت بافری خاک کمک می‌کنند، به این معنا که توانایی خاک برای مقابله با تغییرات ناگهانی pH افزایش می‌یابد. این ویژگی به‌ویژه در خاک‌هایی که به‌طور طبیعی دارای ظرفیت بافری پایینی هستند، مانند خاک‌های شنی، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هیومیک اسیدها می‌توانند تغییرات ناگهانی pH را جذب کرده و از تأثیرات منفی آن‌ها بر رشد گیاهان جلوگیری کنند.

3) اثرگذاری بر pH در ناحیه ریزوسفر:

هیومیک اسیدها با افزایش فعالیت‌های میکروبی و زیستی در ناحیه ریزوسفر (ناحیه نزدیک به ریشه‌های گیاه)، می‌توانند به‌صورت غیرمستقیم بر pH این ناحیه تأثیر بگذارند. فعالیت‌های میکروبی، از جمله تولید اسیدهای آلی و سایر متابولیت‌ها، می‌تواند منجر به تغییرات محلی در pH شود که این تغییرات می‌توانند جذب مواد مغذی را برای گیاهان بهبود بخشند.

4) کاهش اثرات منفی pH های نامناسب:

در خاک‌های با pH های بسیار بالا یا پایین، دسترسی گیاهان به مواد مغذی اساسی مانند آهن، فسفر و منگنز کاهش می‌یابد. هیومیک اسید می‌تواند با تعدیل pH و همچنین با تشکیل کمپلکس‌های محلول با این مواد مغذی، دسترسی گیاه به آن‌ها را در شرایط pH نامناسب افزایش دهد.

در مجموع، کود هیومیک اسید با تأثیر بر pH خاک و افزایش ظرفیت بافری، می‌تواند محیط مناسبی برای رشد و تغذیه گیاهان فراهم کند و از بروز مشکلات ناشی از pH های نامناسب جلوگیری نماید.

نکات مهم و احتیاط‌های مصرف کود هیومیک اسید

هیومیک اسید یکی از مؤثرترین مواد برای بهبود کیفیت خاک و افزایش راندمان تغذیه گیاهان است. با این حال، برای بهره‌مندی حداکثری از مزایای آن و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، رعایت برخی نکات فنی در مصرف ضروری است. در ادامه به مهم‌ترین احتیاط‌های مصرف هیومیک اسید می‌پردازیم:

۱. اجتناب از مصرف بیش از حد (عدم نیاز به دوز بالا)

هیومیک اسید، برخلاف کودهای شیمیایی پرمصرف، در مقادیر نسبتاً کم می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر خاک و گیاهان بگذارد.

نکات مهم:

• مصرف بیش از حد هیومیک اسید نه تنها سود بیشتری ایجاد نمی‌کند، بلکه ممکن است منجر به ایجاد اختلالاتی در جذب عناصر غذایی توسط گیاه شود.
• هیومیک اسید خاصیت بهبود جذب مواد غذایی را دارد، اما در مقادیر زیاد می‌تواند باعث افزایش بیش از حد جذب برخی عناصر شده و تعادل تغذیه‌ای گیاه را بر هم بزند.
• دوز مناسب مصرف هیومیک اسید معمولاً بین ۱ تا ۵ کیلوگرم در هکتار (در حالت خاکی) یا ۱ تا ۳ لیتر در هزار لیتر آب (در حالت محلول‌پاشی) متغیر است.

توصیه:

همیشه میزان مصرف را طبق دستورالعمل محصول یا مشاوره کارشناسان کشاورزی تنظیم کنید و از مصرف بی‌رویه خودداری نمایید.

۲. توجه به pH محلول هنگام محلول‌پاشی

pH محلول نهایی هنگام استفاده از هیومیک اسید، اهمیت زیادی در اثربخشی آن دارد.

نکات مهم:

• بهترین بازه pH برای محلول‌پاشی هیومیک اسید، معمولاً بین ۵.۵ تا ۷ است.
• اگر pH محلول بسیار اسیدی (کمتر از ۵) یا بسیار قلیایی (بیشتر از ۸) باشد، کارایی هیومیک اسید کاهش می‌یابد و حتی ممکن است برخی عناصر غذایی ته‌نشین شوند یا از دسترس گیاه خارج شوند.

راهکار:

قبل از مصرف، pH محلول را اندازه‌گیری کرده و در صورت نیاز با افزودن اسیدهای آلی یا مواد قلیایی ضعیف، آن را تنظیم کنید.

توجه:

برخی هیومیک اسیدهای صنعتی استانداردشده دارای خاصیت بافرکنندگی هستند و به طور طبیعی محلول را در بازه pH مناسب نگه می‌دارند. با این حال، بررسی pH به ویژه هنگام اختلاط با سایر کودها یا سموم ضروری است.

۳. عدم ترکیب هیومیک اسید با کودهای بسیار اسیدی یا قلیایی بدون مشورت تخصصی

هیومیک اسید در ترکیب با برخی کودهای خاص ممکن است واکنش‌های شیمیایی ناخواسته ایجاد کند.

نکات مهم:

• ترکیب هیومیک اسید با کودهای بسیار اسیدی (مانند اسید فسفریک) یا بسیار قلیایی (مانند کودهای آمونیاکی قوی) ممکن است باعث ته‌نشینی، کاهش اثرگذاری یا ایجاد ترکیبات غیرقابل جذب شود.
• برخی واکنش‌های ناخواسته می‌توانند حتی سیستم‌های آبیاری قطره‌ای را دچار انسداد کنند.

راهکار:

• قبل از ترکیب هیومیک اسید با سایر کودها یا محلول‌های تقویتی، حتماً با کارشناس تغذیه گیاه یا دستورالعمل تولیدکننده مشورت کنید.
• در صورت نیاز به اختلاط، ابتدا تست‌های کوچکی در مقیاس کم انجام دهید تا از سازگاری کامل اطمینان حاصل شود.

۴. نگهداری در محل خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید

شرایط نگهداری صحیح برای حفظ کیفیت و اثربخشی هیومیک اسید بسیار حیاتی است.

نکات مهم:

• هیومیک اسید، به ویژه در فرم‌های مایع، در برابر نور مستقیم خورشید و گرمای زیاد حساس است و ممکن است دچار تغییر رنگ، ته‌نشینی یا کاهش فعالیت شود.
• رطوبت زیاد می‌تواند باعث کلوخه شدن یا تغییر ویژگی‌های فیزیکی هیومیک اسید پودری شود.

راهکار:

• نگهداری در محیطی سرپوشیده، خشک، خنک (دمای ترجیحی کمتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد) و دور از نور مستقیم خورشید
• درب بسته‌بندی‌های باز شده را کاملاً محکم ببندید تا از ورود رطوبت جلوگیری شود.

مقالات مرتبط با کود هیومیک اسید:

زمان مصرف هیومیک اسید

تأثیر هیومیک اسید بر میکروارگانیسم‌های خاک

نحوه مصرف هیومیک اسید

ترکیب هیومیک اسید با کود سه بیست