31ام اردیبهشت, 1400
0 دیدگاه ها
بلاست برنج و روش های کنترل آن
عامل بیماری:
Magnaporthe oryzae (anamorph: Pyricularia oryzae)
میلیون ها نفر در دنیا به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. کمبود این ماده غذایی بنابر هر دلیلی، می تواند خطر قحطی را در پی داشته باشد. بلاست برنج که توسط قارچ Magnaporthe oryzae به وجود می آید سبب تشکیل زخم هایی روی برگ ها، ساقه ها، یقه، خوشه ها، دانه ها و حتی ریشه های برنج می شود. بنابراین بلاست برنج یک خطر بالقوه است که می تواند سبب کاهش محصول شده و در میان مهمترین بیماری های برنج قرار می گیرد.
نشانه های بیماری:
بلاست برگ:
نشانه های بیماری روی برگ ممکن است با توجه به شرایط محیطی، سن گیاه و میزان مقاومت میزبان بسیار متفاوت باشد. در نژادهای حساس زخم ها ممکن است در ابتدا به رنگ سبز مایل به خاکستری و آبسوخته با حاشیه سبز تیره تر و به صورت دوکی شکل ظاهر شوند و سپس به سرعت گسترش پیدا کرده و به طول چندین سانتی متر برسند.
در نژادهای حساس زخم های قدیمی اغلب به رنگ روشن و برنزه با حاشیه نکروتیک در می آیند. در نژادهای مقاوم اغلب زخم ها کوچک باقیمانده (1 تا 2 میلی متر) و به رنگ قهوهای تا قهوهای تیره هستند.
بلاست یقه:
منظور از یقه، محل اتصال برگ ها با غلاف ساقه است. نشانه های بلاست یقه شامل یک ناحیه عمومی نکروزه در محل اتصال دو بافت است. آلودگی یقه می تواند باعث از بین رفتن برگ ها شود و تا چند میلیمتر نیز روی غلاف توسعه پیدا کند. قارچ عامل بیماری می تواند در زخم های این ناحیه تولید اسپور نماید.
بلاست خوشه و دم خوشه:
منظور از دم خوشه بخشی از ساقه است که بالای برگ رشد می کند و بذرها و خوشه را پوشش می دهد. دم خوشه ها معمولا از قسمت گره توسط قارچ عامل بلاست آلوده می شوند و این آلودگی سبب وضعیتی می شود که آلودگی دم خوشه و یا بلاست دم خوشه نامیده می شود. آلودگی دم خوشه می تواند بسیار مخرب باشد و سبب تشکیل دانه های کوچک و پوک و یا پوسیدگی تمام خوشه گردد. قارچ عامل بیماری بلاست همچنین می تواند منجر به آلودگی خوشه ها هنگام تشکیل دانه ها شود.
زخم های ناشی از این بیماری ممکن است روی شاخه های خوشه ها، سنبله ها و سنبلچه ها نیز تشکیل شوند. این زخمها روی شاخه های خوشه ها اغلب قهوهای مایل به خاکستری و رنگ پریده هستند و بعد از گذشت زمان ممکن است از محل زخم شکسته شوند.
بلاست بذرها:
قارچ عامل بلاست اغلب از پایه بذرها جدا شده است و زمانیکه این پایهها آلوده می شوند، بذرها تشکیل نمیگردند. در این آلودگی روی بذرها نقاط و لکه های قهوهای ایجاد شده و اغلب زخم های الماسی شکل روی برگ ها تشکیل میشوند.
چرخه بیماری و شرایط مناسب برای گسترش بلاست برنج:
این بیماری اغلب در شرایط هوای گرم (دمای حدود 24 درجه سانتی گراد) و یک دوره (حدود 12 ساعت و یا بیشتر) رطوبت بالا شدت پیدا می کند. برای جوانه زنی اسپورهای قارچ لازم است تا برگ ها به مدت 6 تا 8 ساعت خیس باقی بمانند. رطوبت بالا و نزدیک به 100 درصد برای آلودگی و تشکیل اسپورها لازم است. مناطق مرتفع با توجه به اینکه اختلاف دمای بین روز و شب زیاد است و این امر منجر به تشکیل شبنم روی برگ ها می شود، نسبت به بلاست برگ مستعدتر هستند. در مناطق کم ارتفاع بلاست برگ ها کم تر اتفاق می افتد اما آلودگی بذرها به خصوص در خزانه ها و همچنین آلودگی خوشه ها شایع تر است.
گسترش بیماری از طریق آبیاری اتفاق می افتد. همچنین اسپورها می توانند مسافت های کوتاه و یا طولانی را از طریق جریان هوا و یا باد طی کنند. زمستانگذرانی و بقای اسپورها در میان کاه و کلش، سایر گیاهان میزبان، علف های هرز و یا بذرها صورت می گیرد و این اسپورها آلودگی های اولیه در فصل بعد را شکل می دهند.
روش های کنترل بلاست برنج:
•استفاده از ارقام متحمل تر و یا مقاوم
•تقسیم مصرف کودهای ازته به جای یک نوبت در دو تا سه نوبت
•رعایت فاصله کاشت را به نحوی که هوا به آسانی بین گیاهان حرکت کند و همچنین نورخورشید رطوبت موجود روی برگ ها را به سرعت خشک نماید.
•اجتناب از تنش آبی در گیاهان
•حذف بقایای گیاهی
•ضدعفونی بذور جهت از بین بردن اسپورهای زمستانگذران
•در صورت امکان زمان کشت را به نحوی تنظیم کنید تا خوشه دهی همزمان با رطوبت بالا که مناسب بیماری است، صورت نگیرد.
•جهت مبارزه شیمیایی، با مشاهده علائم بیماری در خزانه و یا ظهور 30 تا 40 درصد از خوشه ها در مزرعه میتوان از تریسیکلازول 500 گرم در هکتار، ترکیب (تیوفانات متیل 500 گرم در هکتار + تری سیکلازول 500 گرم در هکتار) و یا ادیفنفوس یک لیتر در هکتاراستفاده نمود.
ارسال نظر
نکته: HTML ترجمه نمی شود!