
معرفی انواع شپش
شپش انسان Pediculus humanus
شپش ها پارازیت هایی بدون بال هستند که از خون تغذیه می کنند. بیش از 3000
گونه شپش در دنیا وجود دارد که رایج ترین آنها شپش های انسان، شپش های سر، شپش های
بدن و شپش های خرچنگی هستند.
مشخصات ظاهری شپش های انسان
رنگ: سفید کثیف تا سیاه مایل به خاکستری
شکل: بدن مسطح و کشیده
شاخک: دارد
تعداد پا: 6 عدد
اندازه: بالغین کوچک و حدود 2 تا 4.2 میلیمتر
بالغین شپش های انسان کوچک و اندازه ای حدود 2 تا 2.4 میلیمتر دارند. بدن آن ها از بالا تا پایین صاف بوده و به رنگ سفید کثیف تا خاکستری هستند. شپش ها بال نداشته، قطعات دهانی آن ها مکنده است و در انتهای پاها پنجه قلاب مانندی دارند.
شپش ها و شوره سر
شپش ها ممکن است در بسیاری از افراد علائمی مشابه شوره سر ایجاد کنند، اگرچه
می توانند بسیار متفاوت باشند. تخم های شپش ها بسیار کوچکند و محکم به ساقه مو می
چسبند در حالیکه شوره سر شبیه پوسته پوسته شدن پوست است که معمولا رنگی سفید تا
مایل به زرد داشته و در هر قسمتی از پوست سر ممکن است مشاهده شوند. برخلاف شپش ها،
شوره سر قابل سرایت از شخصی به شخص دیگر
نمی باشد.
چگونه شپش ها را شناسایی کنیم؟
شپش سر: واضح ترین نشانه تشخیص مشکل شپش سر، وجود تخم ها است زیرا این تخم ها بیشترین حالت شپش ها را تشکیل داده ، حرکتی ندارند و به سادگی از بین نمی روند. خارش پوست سر نیز یکی دیگر از نشانه های وجود مشکل شپش سر است. باید به این نکته توجه داشت که ارتباطی بین وضعیت اقتصادی و درآمد فرد با آلودگی به این آفت وجود ندارد. این آلودگی معمولا در بین کودکان کوچک و در سنین مدرسه به وجود آمده و در دخترها تا 5 درصد بیشتر از پسرها احتمال آلودگی وجود دارد .
شپش بدن: در این نوع شپش ها علاوه بر مشاهده آنها در قسمت بیرونی لباس ها، توجه به رفتارهای خاص شپش های بدن نیز حائز اهمیت است. آلودگی بیشتر زمانی رخ می دهد که افراد به دلیل سرما مجبورند برای مدتی چندین لباس گرم را بر روی هم بپوشند. امروزه شپش بدن به ندرت مشاهده می شود.
شپش خرچنگی: مانند شپش های سر وجود تخم ها واضح ترین نشانه تشخیص مشکل شپش خرچنگی است. از دیگر نشانه های این شپش وجود نواحی تغییر شکل داده و متورم است که معمولا باعث خارش می شود. همچنین، نقاط کوچک آبی رنگی در محل های تغذیه ایجاد شده که بطور کلی با تورم و حساسیت همراه است.
چگونه شپش ها را دور نگه داریم
در صورتیکه احساس می کنید ممکن است شپش داشته باشید تمامی لباس ها، ملافه
ها، شانه ها، حوله ها و غیره را بشویید. همچنین می توانید از شانه، شامپو و مواد
مخصوصی که برای دور کردن شپش ها طراحی شده است، استفاده کنید. با آغشته کردن موها
به روغن بچه در هنگام شب، می توانید هم شپش ها و هم تخم های آن ها را از بین
ببرید. در صورتیکه این کار را انجام می دهید برای جلوگیری از کثیف کردن تختخواب
حتما یک حوله دور سر خود پیچیده و صبح سر خود را کاملا بشویید.
این نکته را در نظر داشته باشید که آلودگی به شپش یک مسئله پزشکی است نه
یک مشکل مربوط به کنترل آفات. هرچند که متخصصین کنترل آفات می توانند اطلاعاتی
برای دور کردن این آفت به شما بدهند اما بسیار مهم است که در این رابطه حتما با
پزشک تماس بگیرید.
رفتارها و زیستگاه شپش ها
شپش سر: شپش های سر به صورت مداوم در ناحیه سر زندگی می کنند مگر اینکه با خاراندن
سر از آن خارج شوند. آن ها معمولا در موهای بالای گوش و پشت فرق سر یافت می شوند.
این شپش ها معمولا با تماس دو سر با یکدیگر و یا وسایل مشترکی مانند برس، شانه کلاه
و حوله از یک فرد به فردی دیگر منتقل می شوند. شپش های سر در مناطق شلوغی مانند
مدارس ابتدایی رایج هستند.
شپش سر ماده 50 تا 100 تخم بیضی می گذارد که هر کدام به صورت منفرد به یک
موی سر در نزدیکی پوست محکم متصل می شوند. تخم ها به رطوبت بالا و گرما برای رشد و
تفریخ (تبدیل تخم به لارو) احتیاج دارند. تخم ها بعد از 5 تا 10 روز
تفریخ شده و نیمف (مراحل نابالغ آفت) سن اول آن می بایست در 24 ساعت اول از خون
تغذیه کند در غیر این صورت از بین می روند.
سیکل زندگی شپش سر حدود 3 هفته طول می کشد. همچنین شپش های بالغ تنها حدود 22 تا
23 روز زنده هستند. در مجموع شپش سر بدون میزبان نمی تواند بیش از 48 ساعت زنده
باقی بماند.
شپش بدن: شپش های بدن روی لباس ها به خصوص لباس های پشمی زندگی می کنند. شپش های
بدن ماده اغلب در درزهای لباس که مکان تخم گذاری آنهاست، یافت می شوند. شپش های نر
تمایل دارند در داخل لباس اما دور تر از بدن پخش شوند. شپش های بدن از یک فرد به
یک فرد دیگر از طریق لباس های آلوده و یا ملافه های آلوده منتقل می شود.
شپش بدن فقط زمانی که فرد آلوده در حال استراحت است، از لباس به مناطق
مجاور بدن برای تغذیه جا به جا می شود. ماده های شپش بدن حدود 200 تخم بیضی شکل گذاشته
که هر کدام به صورت منفرد به هر کدام از فیبرهای لباس محکم متصل می شوند. ماده ها
تمایل زیادی داشته که تخم ها را به تعداد زیاد در قسمت درزها و یا شکاف های لباس
های زیر و همچنین قسمت هایی که با بدن در تماس هستند مانند گردن، شانه ها، زیر بغل
و کمر قرار دهند. زمان تفریخ تخم ها بستگی به دمای اتاق دارد. دوره زندگی شپش های
بدن حدود 2 تا 4 هفته است. همچنین شپش های بالغ بیش از 29 روز زندگی می کنند.
شپش های خرچنگی: شپش خرچنگی معمولاً در مناطقی از بدن که دارای مو
است، مانند ریش، ابرو، زیر بغل و ناحیه شکم یافت می شود. با توجه به اینکه این شپش
ها تنها از طریق تماس مستقیم فیزیکی منتقل می شوند در مناطقی مانند مدارس خیلی
شایع نیستند.
شپش های خرچنگی نمی توانند بدون میزبان بیش از 24 ساعت دوام بیاورند. ماده ها می توانند 15 تا 50 تخم مایل به سفید را در طی دوره زندگی خود بگذارند که هر تخم به صورت منفرد به موهای ضخیم نزدیک سطح پوست متصل می شود. تخم ها بعد از 7 تا 8 روز تفریخ شده و 1 تا 2 ساعت بعد شروع به تغذیه می کنند. سیکل کامل زندگی شپش های خرچنگی 5 تا 6 هفته به طول می انجامد، همچنین بالغین این شپش حدود 15 تا 25 روز زنده می مانند.
خطرات
گزش شپش ها باعث ایجاد تورم و قرمزی مفرط شده و خارش های متوالی این ناحیه
منجر به ایجاد زخم هایی باز و یا عفونت های پوستی می گردد. از میان گونه های شپش
ها، تنها شپش بدن ناقل بیماری های انسان از جمله تیفوس و بعضی از تب ها می باشد.
ارسال نظر
نکته: HTML ترجمه نمی شود!